Un du akerst
און דו אַקערסט
Texte yiddish : Chaim Zhitlowsky
Le texte de cette chanson est une traduction d'un poème de Georges Herwegh (voir ci-dessous).This song's lyrics are a translation of a poem by Georges Herwegh (see below).
- les paroles - lyrics
- la mélodie - music sheet
- le vocabulaire - glossary
- les liens pour l'écouter - links
- origine de la chanson - story of the song
| און דו אַקערסט און דו זייסט | Un du akerst un du zeyst, | Et tu laboures, et tu sèmes | And you plow and you sow |
| און דו פֿיטערסט און דו נייסט | Un du fiterst un du neyst. | Et tu nourris et tu couds | And you feed and you sew |
| און דו האַמערסט און דו שפּינסט | Un du hamerst un du shpinst | Et tu forges et tu files | And you hammer out and you spin |
| זאָג מייַן פֿאָלק וואָס דו פֿאַרדינסט | Zog, mayn folk, vos du fardinst? | Dis-moi, mon peuple, ce que tu gagnes? | Tell me, my folk, what you earn? |
| קלינג-קלאַנג קלינג-קלאַנג | Kling-klang, kling-klang! | Cling-clang, cling-clang! | Cling-clang, cling-clang! |
| קלאַפּט דער האַמער מיט זייַן געזאַנג | Klapt der hamer mit zayn gezang! | Font le marteau et sa chanson! | Blows the hammer, with its song! |
| קלינג-קלאַנג קלינג קלאַנג | Kling-klang, kling-klang! | Cling-clang, cling-clang! | Cling-clang, cling-clang! |
| צערייַסט די קייטן פֿון שקלאַפֿן-צוואַנג | Tserayst di keytn fun shklafn-tsvang! | Rompez les chaînes de l'esclavage! | Break the chains of slavery! |
| וועבסט דייַן וועבשטול טאָג און נאַכט | Vebst dayn vebshtul tog un nakht, | Tu tisses sur ton métier jour et nuit | You weave on your loom day and night |
| גראָבסט אונדז אייַזן פֿון דער שאַכט | Grobst undz ayzn fun der shakht, | Tu extrais pour nous du fer de la mine | You dig out for us iron off the mine |
| ברענגסט די שפֿע אונדז אַרייַן | Brengst di shefe undz arayn, | Tu nous amènes la corne d'abondance | You bring the cornucopia to us |
| פֿול מיט תּבֿואה און מיט ווייַן | Ful mit tvue un mit vayn. | Pleine de grain et de vin. | Full of grain and wine |
| קלינג-קלאַנג קלינג-קלאַנג | Kling-klang, kling-klang... | Cling-clang, cling-clang... | Cling-clang, cling-clang... |
| נאָר וווּ איז דייַן טיש געגרייט | Nor vu iz dayn tish gegreyt? | Mais où est ta table mise? | But where is your table set? |
| נאָר וווּ איז דייַן יום-טובֿ קלייד | Nor vu iz dayn yontef kleyd? | Mais où est ton habit de fête? | But where is your holyday garment? |
| נאָר וווּ איז דייַן שאַרפֿע שווערד | Nor vu iz dayn sharfe shverd? | Mais où est ton épée aiguisée? | But where is your sharp sword? |
| וועלכעס גליק איז דיר באַשערט | Velkhes glik iz dir bashert? | Quelle joie t'est destinée à toi? | Which joy is to you destined? |
| קלינג-קלאַנג קלינג-קלאַנג | Kling-klang, kling-klang... | Cling-clang, cling-clang... | Cling-clang, cling-clang... |
| שאַפֿסט אונדז אוצרות אָן אַ שיעור | Shafst undz oytsres on a shiyer, | Tu nous crées des trésors sans limite | You make for us boundless treasures |
| אַלצדינג נאָר ניט פֿאַר דיר | Altsding - nor nit far dir; | Tout - mais pas pour toi; | Everything - but not for you. |
| און פֿאַר זיך האָסטו אין נויט | Un far zikh hostu in noyt | Et pour toi dans la misère, | And for you in your misery |
| נאָר געשמידט אַ שווערע קייט | Nor geshmidt a shvere keyt... | Tu as juste forgé une solide chaîne | You only made a strong chain. |
| קלינג-קלאַנג קלינג-קלאַנג | Kling-klang, kling-klang... | Cling-clang, cling-clang... | Cling-clang, cling-clang... |
| מאַן פֿון אַרבעט אויפֿגעוואַכט | Man fun arbet oyfgevakht, | Homme, éveille-toi de ton travail, | Man, awaken from work |
| און דערקען דייַן גרויסע מאַכט | Un derken dayn groyse makht, | Et réalise ton grand pouvoir | And recognize your great power |
| ווען דייַן שטאַרקער אָרעם וויל | Ven dayn shtarker orem vil, | Si ton bras fort le veut | If your strong arm wants |
| בלייַבן אַלע רעדער שטיל | Blaybn ale reder shtil. | Tous les rouages s'immobilisent. | All wheels stand still. |
| קלינג-קלאַנג קלינג-קלאַנג | Kling-klang, kling-klang... | Cling-clang, cling-clang... | Cling-clang, cling-clang... |
la mélodie - music sheet
fichier midimidi file
Vocabulaire - Vocabulary
55 motsTous les mots qui ne sont pas dans cette liste devraient se trouver dans les mots outils du lexique.
The words that aren't in this glossary should be found among the function words.
Pour les abréviations, voir le lexique - For abbreviations, see the glossary.
akerst אַקערסט : v. de akern labourer : plow
arbet אַרבעט : n. f. travail : work, labor
ayzn אייַזן : n. n. fer : iron
bashert באַשערט : adj. destiné : destined
blaybn בלייַבן : v. rester, demeurer : stay, remain
brengst ברענגסט : v. de brengen apporter : bring
derken דערקען : v. de derkenen reconnaître : recognize
fardinst פֿאַרדינסט : v. de fardinen gagner (de l'argent) : earn
fiterst פֿיטערסט : v. de fitern nourrir (un animal) : feed (an animal)
folk פֿאָלק : n. n. peuple, nation : people, nation
ful פֿול : adj. plein : full
gegreyt געגרייט : v. part.pas. de greytn préparé : prepared
geshmidt געשמידט : v. part.pas. de shmaydn forgé : forged
gezang געזאַנג : n. n. chant : song, chant
glik גליק : n. n. joie : happiness
grobst גראָבסט : v. de grobn creuser : dig
groyse גרויסע : adj. de groys grand : large
hamer האַמער : n. m. marteau : hammer
hamerst האַמערסט : v. de hamern forger : hammer out
keyt קייט : n. f. chaîne : chain
keytn קייטן : n. f. plur. de keyt chaînes : chains
klapt קלאַפּט : v. de klapn frapper, battre : hit
kleyd קלייד : n. n. habit, robe : garment, dress
makht מאַכט : n. f. pouvoir : power
man מאַן : n. m. homme, mari : man, husband
nakht נאַכט : n. f. nuit : night
neyst נייסט : v. de neyen coudre : sew
noyt נויט : n. f. besoin, misère : need, want, hardship, distress
orem אָרעם : n. m. bras : arm
oyfgevakht אויפֿגעוואַכט : v. part.pas. de oyfvakhn éveillé, réveillé : awake, wakened
oytsres אוצרות : n. m. plur. de oytser trésors : treasures
reder רעדער : n. f. plur. de rod roues, rouages : wheels, gears
shafst שאַפֿסט : v. de shafn créer : create
shakht שאַכט : n. m. mine : mine (excavation)
sharfe שאַרפֿע : adj. de sharf aigu, affuté : sharp
shefe שפֿע : n. f. corne d'abondance : cornucopia
shiyer שיעור : n. m. mesure, limite : measure, limit
shklafn שקלאַפֿן : n. m. plur. de shklaf esclaves : slaves
shpinst שפּינסט : v. de shpinen tourner, filer, tisser : spin
shtarker שטאַרקער : adj. de shtark fort, puissant, grand : strong
shtil שטיל : adj. immobile, calme, silencieux : still, quiet, silent
shverd שווערד : n. f. épée : sword
shvere שווערע : adj. de shver difficile, dur, lourd : hard, difficult, heavy
tish טיש : n. m. table : table
tog טאָג : n. m. jour : day
tserayst צערייַסט : v. de tseraysn déchirer : tear, rip
tsvang צוואַנג : n. m. force, contrainte : constraint, coercion
tvue תּבֿואה : n. f. grain : grain
vayn ווייַן : n. m. vin : wine
vebshtul וועבשטול : n. f ou n. m. métier à tisser : loom
vebst וועבסט : v. de vebn tisser : weave
vil וויל : v. de veln vouloir : want, wish
yontef יום-טובֿ : n. m. jour de fête, jour férié : holyday
zeyst זייסט : v. de zeyen semer : sow
zog זאָג : v. de zogn dire, parler : say, tell
Liens - Links
- par Dorel Livianu
youtubegW04QsBocxY
- par Benjamin Siegel
faujsa.fau.edu
- par Isa Kremer
soundcloud.com
origine de la chanson - story of the song
En 1864, Georges Herwegh, se basant sur le poème Song to the Men of England de Shelley, écrivit un hymne pour la Fédération des travailleurs allemands. Georges Herwegh était un poète allemand (1817-1875), qui prit part à la tentative de révolution à Baden en 1848.Le texte yiddish est une traduction partielle du poème d'Herwegh par Chaim Zhitlowsky. Un refrain a été ajouté dans cette adaptation.
Dans la version de A. Idelsohn, "Nicolas" remplace "esclavage" dans le refrain.
Ci-dessous, les poèmes originaux de Shelley et de Herwegh.
sources: Eleanor Gordon Mlotek: Mir trogn a gezang, Ruth Rubin: Voices of a People: The Story of Yiddish Folksong, and The mudcat cafe.
In 1864, Georges Herwegh, following the theme of Shelley's Song to the Men of England, wrote a hymn for the German Workingmen's Federation. Georges Herwegh was a German poet (1817-1875), who took part in the attempted revolution in Baden in 1848.
The Yiddish text is a translation of part of Herwegh's poem by Chaim Zhitlowsky. A refrain was added in the Yiddish adaptation.
In A. ldelsohn's version the refrain reads 'Nicholas' instead of 'slavery'.
Below are the original texts of Shelley's and Herwegh's poems.
|
Bundeslied für den Allgemeinen deutschen Arbeiterverein (Georg Herwegh, 1817–1875) Eurer sind viele, ihrer sind wenige. Bet' und arbeit'! ruft die Welt, Bete kurz! denn Zeit ist Geld. An die Türe pocht die Not - Bete kurz! denn Zeit ist Brot. Und du ackerst und du säst, Und du nietest und du nähst, Und du hämmerst und du spinnst - Sag', o Volk, was du gewinnst! Wirkst am Webstuhl Tag und Nacht, Schürfst im Erz- und Kohlenschacht, Füllst des Überflusses Horn, Füllst es hoch mit Wein und Korn. Doch wo ist dein Mahl bereit? Doch wo ist dein Feierkleid? Doch wo ist dein warmer Herd? Doch wo ist dein scharfes Schwert? Alles ist dein Werk! o sprich, Alles, aber nichts für dich! Und von allem nur allein, Die du schmiedst, die Kette, dein? Kette, die den Leib umstrickt, Die dem Geist die Flügel knickt, Die am Fuß des Kindes schon Klirrt - o Volk, das ist dein Lohn. Was ihr hebt ans Sonnenlicht, Schätze sind es für den Wicht; Was ihr webt, es ist der Fluch Für euch selbst - ins bunte Tuch. Was ihr baut, kein schützend Dach Hat's für euch und kein Gemach; Was ihr kleidet und beschuht, Tritt auf euch voll Übermut. Menschenbienen, die Natur, Gab sie euch den Honig nur? Seht die Drohnen um euch her! Habt ihr keinen Stachel mehr? Mann der Arbeit, aufgewacht! Und erkenne deine Macht! Alle Räder stehen still, Wenn dein starker Arm es will. Deiner Dränger Schar erblaßt, Wenn du, müde deiner Last, In die Ecke lehnst den Pflug, Wenn du rufst: Es ist genug! Brecht das Doppeljoch entzwei! Brecht die Not der Sklaverei! Brecht die Sklaverei der Not! Brot ist Freiheit, Freiheit Brot! |
Song to the men of England (Percy Bysshe Shelley, 1792-1822) Men of England, wherefore plough For the lords who lay ye low? Wherefore weave with toil and care The rich robes your tyrants wear? Wherefore feed and clothe and save, From the cradle to the grave, Those ungrateful drones who would Drain your sweat -nay, drink your blood? Wherefore, Bees of England, forge Many a weapon, chain, and scourge, That these stingless drones may spoil The forced produce of your toil? Have ye leisure, comfort, calm, Shelter, food, love's gentle balm? Or what is it ye buy so dear With your pain and with your fear? The seed ye sow another reaps; The wealth ye find another keeps; The robes ye weave another wears; The arms ye forge another bears. Sow seed, -but let no tyrant reap; Find wealth, -let no imposter heap; Weave robes, -let not the idle wear; Forge arms, in your defence to bear. Shrink to your cellars, holes, and cells; In halls ye deck another dwells. Why shake the chains ye wrought? Ye see The steel ye tempered glance on ye. With plough and spade and hoe and loom, Trace your grave, and build your tomb, And weave your winding-sheet, till fair England be your sepulchre! |