Der nayer sher
דער נײַער שער
Abraham Ellstein
היי, דו כּלי־זמר, נעם דעם פֿידל | Hey, du klezmer, nem dem fidl | Hey, musicien, prends ton violon, | Hey, you musician, take your fiddle |
שפּיל דאָס נייַע לידל. | Shpil dos naye lidl. | Joue ce nouvel air. | Play this new song. |
טאַנצן וועט מען דעם נייַעם שער. | Tantsn vet men dem nayem sher. | On va danser le nouveau sher. | We will dance the new sher. |
אין אַ קאַראַהאָד מען דרייט זיך | In a karahod men dreyt zikh | On tourne en une ronde | In a circle we turn |
און דאָס האַרץ דערפֿרייט זיך | Un dos harts derfreyt zikh | Et le coeur se réjouit | And the heart rejoices |
נאָר ווען מען טאַנצט דעם נייַעם שער. | Nor ven men tantst dem nayem sher. | Chaque fois qu'on danse le nouveau sher. | Whenever we dance the new sher. |
העכער, העכער ביז די סטעליע | Hekher, hekher biz di stelye | Plus haut, plus haut, jusqu'au plafond | Higher, higher, to the ceiling, |
שפּרינגט דער זיידע אליה. | Shpringt der zeyde Elye. | Saute grand-père Elie. | Jumps grandpa Elye, |
עס ווילט זיך לעבן אים וואָס מער. | Es vilt zikh lebn im vos mer. | Cela lui donne toujours plus envie de vivre. | It makes him want to live ever more. |
און די באָבע סאָסיע קוועלט פֿון נחת | Un di bobe Sosye kvelt fun nakhes | Et grand-mère Sosi jubile de fierté | And grand-mother Sosye swells with pride |
שׂונאים אויף צו להכעיס | Sonim oyf tsu lokhes | Oublions les ennemis | Let's forget the ennemies |
טאַנצן וועט מען דעם נייַעם שער. | Tantsn vet men dem nayem sher. | On va danser le nouveau sher. | We will dance the new sher. |
נו, זעט, נאָר זעט ווי יעדער פֿרייט זיך | Nu, zet, nor zet vi yeder freyt zikh | Regarde, regarde comme chacun s'amuse | Look, look how everyone rejoices |
און ווי מע דרייט זיך | Un vi me dreyt zikh | Et comme on tourne | And how we turn |
און מע טופּעט מיט די פֿיס. | Un me tupet mit di fis. | Et on tape des pieds | And stamp with the feet. |
דאָס האַרץ צעגייט, | Dos harts tsegeyt, | Le coeur s'épuise, | The heart is breaking, |
נאָר טאַנצן בעט זיך | nor tantsn bet zikh | Mais demande à danser | But begs to dance |
ווייַל ווען מען טאַנצט ווערט דאָס לעבן אַזוי זיס. | Vayl ven men tantst vert dos lebn azoy zis. | Parce que quand on danse la vie devient si douce. | Because when we dance, life becomes so sweet. |
פֿריילעך זייַן אַצינד דאַרפֿן מיר אַלע | Freylekh zayn atsind darfn mir ale | Joyeux, il faut tous être maintenant | Happy we need all be now |
טרויעריק זייַן דאָס וועט מען שוין נישט מער | Troyerik zayn dos vet men shoyn nisht mer | Triste, on ne le sera plus jamais | Sad we won't be anymore |
ווייַל באַזעצן וועט מען באַלד די כּלה | Vayl bazetsn vet men bald di kale | Parce que l'on va bientôt asseoir la mariée* | For the bride will be seated soon* |
און טאַנצן וועט מען גאָר דעם נייַעם שער. | Un tantsn vet men gor dem nayem sher. | Et qu'on va danser beaucoup le nouveau sher. | And we will dance plenty of the new sher. |
וואָס טויגן אַלע דאגות, אַלע זאָרגן | Vos toygn ale dayges, ale zorgn | A quoi servent tous les soucis, tous les tracas | Why worry and be concerned |
אויפֿן האַרצן ווען עס איז דיר שווער? | Oyfn hartsn ven es iz dir shver? | Dans le coeur quand c'est dur pour toi? | In your heart when it's hard for you? |
בעסער ברודער האָפֿן אַז ביז מאָרגן | Beser bruder hofn az biz morgn | Il vaut mieux, frère, espérer que jusqu'au matin | Better, brother, hope as until morning |
וועלן אַלע אין איינעם טאַנצן דעם נייַעם שער. | Veln ale in eynem tantsn dem nayem sher. | Tous vont ensemble danser le nouveau sher. | Will everyone dance together the new sher. |
* Le bazetsn était à l’époque le point culminant d’une cérémonie de mariage. On fait asseoir la mariée, les musiciens jouent doucement tandis que le badkhn (amuseur/maître de cérémonie) fait pleurer la mariée voilée en lui dépeignant sa future vie de femme.
* The bazetsn was in that time the high point of the wedding ceremony. The bride is seated and veiled, the musicians play softly, while the badkhn (entertainer, master of ceremonies) makes the bride cry, by depicting to her her future married life.
Vocabulaire - Vocabulary
54 motsTous les mots qui ne sont pas dans cette liste devraient se trouver dans les mots outils du lexique.
The words that aren't in this glossary should be found among the function words.
Pour les abréviations, voir le lexique - For abbreviations, see the glossary.
atsind אַצינד : adv. maintenant : now
bald באַלד : adv. bientôt : soon
bazetsn (di kale) באַזעצן די כּלה : v. de bazetsn faire asseoir, moment traditionnel d'un mariage : seat, a traditional moment in wedding ceremony
beser בעסער : adj. comparatif de gut meilleur, mieux : better
bet בעט : v. de betn implorer, demander, mendier : ask, beg, request
bobe באָבע : n. f. grand-mère : grandmother
bruder ברודער : n. m. frère : brother
darfn דאַרפֿן : v. devoir, avoir besoin de : need
dayges דאגות : n. f. plur. de dayge soucis, inquiétudes : worries
derfreyt zikh דערפֿרייט זיך : v. de derfreyen se réjouir : gladden, be delighted
dreyt דרייט : v. de dreyen tourner, aller et venir : turn, twist
elye אליה : prénom Elie : Elijah
eynem איינעם : adj.num. de eyn un, une : one
fidl פֿידל : n. m. ou n. f. violon : violin, fiddle
fis פֿיס : n. m. plur. de fus pieds, jambes : feet, legs
freylekh פֿריילעך : adj. joyeux : happy
freyt פֿרייט : v. de freyen se réjouir : rejoice
harts האַרץ : n. n. coeur : heart
hartsn האַרצן : n. n. acc. de harts coeur : heart
hekher העכער : adj. comparatif de hoykh plus haut, plus grand : higher, taller
hofn האָפֿן : v. espérer : hope
kale כּלה : n. f. fiancée, jeune mariée : bride, engaged woman
karahod קאַראַהאָד : n. m. danse en ronde : circle dance
klezmer כּלי־זמר : n. m. musicien : musician
kvelt קוועלט : v. de kveln être ravi, jubiler, de joie ou de fierté : rejoice, swell with pride, be delighted
lebn לעבן : v. vivre : live
lebn לעבן : n. n. vie : life
lidl לידל : n. n. diminutif de lid chanson, poème : song, poem
lokhes להכעיס : adv. en dépit de, malgré : in spite
morgn מאָרגן : n. m. demain, matin : tomorrow, morning
nakhes נחת : n. n. ou n. m. plaisir, en particulier celui donné aux parents par les enfants : pleasure, especially that of a parent from a child
naye נייַע : adj. de nay nouveau : new
nayem נייַעם : adj. de nay nouveau : new
nem נעם : v. de nemen prendre, recevoir, obtenir : take, obtain, get, receive
sher שער : n. n. ciseaux, type de danse : scissors, type of dance
shpil שפּיל : v. de shpiln jouer : play
shpringt שפּרינגט : v. de shpringen sauter : jump
shver שווער : adj. difficile, dur, lourd : hard, difficult, heavy
sonim שׂונאים : n. m. plur. de soyne ennemis : enemies
sosye סאָסיע : prénom de sosi :
stelye סטעליע : n. f. plafond : ceiling
tantsn טאַנצן : v. danser : dance
tantst טאַנצט : v. de tantsn danser : dance
toygn טויגן : v. aller bien, servir, être utile à : suit, be of use, be good for
troyerik טרויעריק : adj. triste : sad
tsegeyt צעגייט : v. de tsegeyn fondre : melt
tupet טופּעט : v. de tupen trépigner, taper des pieds : stamp the feet
vert ווערט : v. de vern devenir : become
vilt zikh (es) װילט זיך (עס) : expr. de veln avoir envie de : want to
yeder יעדער : adj. de yede chaque : each
zet זעט : v. de zen voir, regarder : see
zeyde זיידע : n. m. grand-père : grandfather
zis זיס : adj. doux : sweet
zorgn זאָרגן : n. f. plur. de zorg soucis, inquiétudes : worries, cares
Liens - Links
- Quelques mots sur l'origine de la chanson
- A few words about the song's story
Milken Archive
- Par Di goldene pave
dailymotion
- Chef d'orchestre Gerard Schwarz et des membres du Los Angeles Philharmonic
youtubeIfq__s4gcN4
- Par Fabiana Katz
youtubeqoeMK0yILk0
- Par les Barry Sisters
archives.savethemusic.com