Der alter Menashe
דער אַלטער מנשה
Paroles : Morris Rund
Musique : Julius Jaffe
איז געזעסן בייַ דער גמרא | iz gezesn bay der gemore | Est assis devant le Talmud | Sits in front of the Talmud, |
דער אַלטער מנשה | der alter menashe | Le vieux Menashe | The old Menashe |
און געלערנט מיט התלהבֿות. | un gelernt mit hislayves. | Et il étudie avec ardeur. | And studies with ardor. |
קומט צו אים זייַן ווייַבל זלאַטע | kumt tsu im zayn vaybl zlate | Sa femme Zlate vient le voir | Comes to him his wife Zlate |
און פֿרעגט אים אַ קשיא: | un fregt im a kashe: | Et lui pose une question: | And asks him a question: |
— וווּ נעמט מען אויף שבת? | — vu nemt men oyf shabes? | - Comment fait-on pour shabbat? | - What are we going to get for Shabbat? |
ניעט אוּ מיניע ני וואָדקו | nyet u meni ni vodku | Je n'ai pas de vodka | I don't have any vodka |
ס׳אַ חידוש! | s'a khidesh! | Quelle surprise! | A wonder! |
ניעט ני בולקי | nyet ni bulki | Il n'y a pas de petit pain, | There's no soft roll, |
ני חלה נאַ קידוש. | ni khale na kidesh. | Pas de hallah pour kidoush. | No challah for Kidush. |
אפֿשר איז אַ סבֿרה | efsher iz a svore | Ca serait peut-être une idée | Maybe it would be an idea |
זאָלסט פֿאַרמאַכן די גמרא | zolst farmakhn di gemore | De fermer ton Talmud | To close your Talmud |
און גיין ערגעץ באָרגן | un geyn ergets borgn | Et d'aller emprunter quelque part | And go somewhere borrow |
אַ פּאָר גראָשן אויף מאָרגן? | a por groshn oyf morgn? | Quelques groschen pour demain? | A couple groshen for tomorrow? |
ווייַל פֿון דייַן לערנען מיט התלהבֿות | vayl fun dayn lernen mit hislayves | Parce que, étudier avec ardeur | Because your learning with ardor |
טאַק ניע בודע אויף שבת! | tak nye bude oyf shabes! | Ca ne fait pas (de quoi faire) un shabbat! | Doesn't make for any Shabbat! |
לערנט ווייַטער דער אַלטער מנשה: | lernt vayter der alter menashe: | Le vieux Menashe continue à étudier: | The old Menashe goes on studying: |
מה תּקנתּ? — ס׳אַ שווערע קשיא! | ma tikanto? — s'a shvere kashe! | Ma tikanto? - Question difficile! | Ma tikanto? - It's a difficult question! |
אוי קושאַט כאָטשעטסאַ, | oy kushat khotshetsa, | On veut manger, | We want to eat |
אי קושאַט טרעבאַ... | i kushat treba... | Et on doit manger... | And we must eat... |
נאָר וואָס זאָל מען זאָגן | nor vos zol men zogn | Mais que pourrait-on donner | But what can we say |
אַ תּירוץ דעם מאָגן? | a terets dem mogn? | Comme prétexte à l'estomac? | For a justification to the stomach? |
קומט צו אים זייַן ווייַבל זלאַטע: | kumt tsu im zayn vaybl zlate: | Sa femme Zlate vient le voir: | Comes to him his wife Zlate: |
— אוי, מנשה, מנשה | — oy, menashe, menashe | - Oy, Menashe, Menashe | - Oy, Menashe, Menashe |
ביסט דאָך אַ טאַטע! | bist dokh a tate! | Tu es quand même un père! | You are a father yet! |
מיר האָבן צוויי טעכטער | mir hobn tsvey tekhter | Nous avons deux filles, | We've got two daughters |
שוין ראָוי־לבֿרכה, | shoyn roe-livrokhe, | Bientôt en âge d'être mariées, | Soon to be blessed with wedding, |
זיי זייַנען אַ כּבֿוד | zey zaynen a koved | Elles sont un honneur | They are an honnor |
פֿאַר אונדזער משפּחה, | far undzer mishpokhe, | Pour notre famille, | For our family, |
דאָס דאַרפֿסטו נישט פֿאַרגעסן! | dos darfstu nisht fargesn! | Cela, tu ne dois pas l'oublier! | You must not forget this! |
און ווען ס׳איז נישטאָ אויף נדן | un ven s'iz nishto oyf nadn | Et s'il n'y a pas de dot | And if there's no dowry |
ווערן זיי, חלילה, פֿאַרזעסן! | vern zey, kholile, farzesn! | Elles vont rester, dieu nous en garde, vieilles filles! | They will become, god forbid, old maids! |
לערנט ווייַטער דער אַלטער מנשה: | lernt vayter der alter menashe: | Le vieux Menashe continue à étudier: | The old Menashe goes on studying: |
— זלאַטע, זלאַטע! | — zlate, zlate! | - Zlate, Zlate! | - Zlate, Zlate! |
ס׳שטייט געשריבן אין רש״י | s'shteyt geshribn in rashe | Il y a écrit dans Rashi | In Rashi is written |
אַז אַ ייִדישע טאָכטער | az a yidishe tokhter | Qu'une femme juive | That a Jewish woman |
טאָר ניט פֿרעגן קיין קשיות! | tor nit fregn keyn kashes! | N'a pas le droit de poser des questions! | Must not ask questions! |
זי דאַרף דאַנקען דעם בורא | zi darf danken dem boyre | Elle doit remercier le créateur | She must thank the creator |
וואָס זי האָט אַ מאַן אַ בעל־תורה, | vos zi hot a man a bal-toyre, | D'avoir un mari qui connaît la Thorah, | That she has a husband who knows the Torah, |
און אויב ס׳איז ניטאָ אויף הייַנט, | un oyb s'iz nito oyf haynt, | Et s'il n'y a pas de quoi manger aujourd'hui, | And if there's nothing for today, |
און ס׳איז ניטאָ אויף מאָרגן, | un s'iz nito oyf morgn, | Et s'il n'y a pas de quoi pour demain, | And if there's nothing for tomorrow, |
האָבן מיר אַ גרויסן גאָט, | hobn mir a groysn got, | Nous avons un grand dieu, | We've got a great god, |
און ער וועט שוין זאָרגן! | un er vet shoyn zorgn! | Et il s'en préoccupera! | And he will worry about it! |
N.B.
Les mots ukrainiens des phrases ci-dessous ne figurent pas dans le vocabulaire:
The Ukrainian words from the sentences below dont appear in the vocabulary:
- nyet u meni ni vodku
- nyet ni bulki ni khale na kidesh.
- tak nye bude
- oy kushat khotshetsa, i kushat treba...

Vocabulaire - Vocabulary
57 motsTous les mots qui ne sont pas dans cette liste devraient se trouver dans les mots outils du lexique.
The words that aren't in this glossary should be found among the function words.
Pour les abréviations, voir le lexique - For abbreviations, see the glossary.
alter אַלטער : adj. de alt vieux : old
bal-toyre בעל־תורה : n. m. qui connaît la Thora : someone who knows the Torah
borgn באָרגן : v. prêter, emprunter : lend, borrow
boyre בורא : n. m. créateur, dieu : creator, god
danken דאַנקען : v. remercier : thank
efsher אפֿשר : adv. peut-être : perhaps, maybe
fargesn פֿאַרגעסן : v. part.pas. oublié : forgotten
farmakhn פֿאַרמאַכן : v. fermer : close
farzesn vern פֿאַרזעסן ווערן : v. rester vieille fille : remain an old maid
fregn פֿרעגן : v. demander, poser une question : ask
fregt פֿרעגט : v. de fregn demander, poser une question : ask
gelernt געלערנט : v. part.pas. de lernen appris, étudié, enseigné : learnt, studied, teached
gemore גמרא : n. f. talmud : Talmud
geshribn געשריבן : v. part.pas. de shraybn écrit : written
geyn גיין : v. aller (à pied) : go, walk
gezesn געזעסן : v. part.pas. de zitsn assis : sat
got גאָט : n. m. dieu : god
groshn גראָשן : n. m. groschen (monnaie polonaise) : groshen (Polish currency)
groysn גרויסן : adj. de groys grand : large
haynt הייַנט : adv. aujourd'hui : today
hislayves התלהבֿות : n. f. flamme, ardeur, enthousiasme : eagerness, enthusiasm
kashe קשיא : n. f. question : question
kashes קשיות : n. f. plur. de kashe questions : questions
khale חלה : n. f. pain brioché de shabbat, halla : sabbath egg bread, challah
khidesh חידוש : n. m. ou n. n. nouvelle, nouveauté, surprise, merveille : novelty, surprise, wonder
kholile חלילה : expr. dieu nous en garde : god forbid
kidesh קידוש : n. m. bénédiction sur le vin pour Shabbat ou pour les fêtes : benediction over wine for Sabbath and holidays
koved כּבֿוד : n. m. honneur, dignité : honor, dignity
kumt קומט : v. de kumen venir : come
lernen לערנען : v. apprendre, étudier, enseigner : learn, study, teach
lernt לערנט : v. de lernen apprendre, étudier, enseigner : learn, study, teach
man מאַן : n. m. homme, mari : man, husband
ma tikanto מה תּקנתּ : expr. Qu'as-tu réussi? (Hébreu) : What did you achieve? (Hebrew)
menashe מנשה : prénom :
mishpokhe משפּחה : n. f. famille : family
mogn מאָגן : n. m. estomac : stomach
morgn מאָרגן : n. m. demain, matin : tomorrow, morning
nadn נדן : n. m. dot : dowry
nemt נעמט : v. de nemen prendre, recevoir, obtenir : take, obtain, get, receive
por (a) אַ פּאָר : expr. quelques, une paire de : a few, a couple of
rashe רש״י : acronyme Rashi : Rashi
roe-livrokhe ראָוי־לבֿרכה : expr. qui doit être félicité (en Hébreu) : to be congratulated (Hebrew)
shabes שבת : n. m. shabbat (samedi) : sabbath
shteyt שטייט : v. de shteyn être debout, être là, se tenir : stand
shvere שווערע : adj. de shver difficile, dur, lourd : hard, difficult, heavy
svore סבֿרה : n. f. hypothèse, point de vue, idée : assumption, opinion, idea
tate טאַטע : n. m. père, papa : father
tekhter טעכטער : n. f. plur. de tokhter filles (de quelqu'un) : daughters
terets תּירוץ : n. m. prétexte, justification, réponse à une question ardue : excuse, justification, answer to a difficult question
tokhter טאָכטער : n. f. fille (de quelqu'un) : daughter
tsvey צוויי : adj.num. deux : two
vaybl ווייַבל : n. n. diminutif de vayb femme, épouse : wife
vayter ווייַטער : adv. plus loin, au-delà, ensuite : further
yidishe ייִדישע : adj. de yidish juif : jewish
zlate זלאַטע : prénom :
zogn זאָגן : v. dire, parler : say, tell
zorgn זאָרגן : v. se soucier, s'inquiéter : worry

Liens - Links
- Par Mordecai Hershman
youtube9KIx4TudCc0
- Deux autres interprétations sur
archives.savethemusic.com
- Par Benjamin Siegel
Judaica Sound Archives
- Par Seymour Rechtzeit
Judaica Sound Archives
-
Freedman Catalogue
-
Freedman Catalogue